Rabrenović: CEDIS umanjuje nepostojeće fakture, milionske račune prepravljali godinu kasnije

 

EPCG je Odlukom Odbora Direktora broj 10-00-16659 od 05.04.2022. godine, izdavanjem knjižnog odobrenja, umanjila NEPOSTOJEĆE obaveze CEDIS-a prema EPCG za period april 2021. godina do decembar 2021. godina u iznosu 12,38 miliona eura sa uračunatim pdv-om u iznosu 2,15 miliona eura.

Svoju odluku OD EPCG bazira na zaključku Vlade Crne Gore, koji je usvojen na daljinu (elektronski) po zahtjevu OD EPCG, kojoj je prethodilo mišljenje Revizorskog odbora EPCG o zakonitosti takve odluke, koje je bazirano na odredbama člana 213, stav 1 tačka 2 zakona o energetici. 

Treba imati na umu da je EPCG Upravi prihoda i carina Crne Gore dostavila Finansijske iskaze za 2021. godinu kojim su prikazani prihodi koji obuhvataju i iznose koji su specificirani Odlukom OD EPCG od 05.04.2022. godine a da je zatim OD EPCG nakon sto je crnogorsku i ostalu zainteresovanu javnost obavijestio o stanju imovine i obaveza, o prihodima i rashodima, odnosno o poslovnom rezultatu, sljedeceg dana pokrenuo aktivnost za umanjenje faktura CEDIS-u za period mart - decembar 2021. godine koje su izmirene od strane CEDIS – a i po tom osnovu CEDIS nije imao neizmirenih obaveza prema EPCG. Po osnovu faktura koje su predmet Odluke OD EPCG, CEDIS je iskoristio ulazni pdv, odnosno umanjio obaveze za pdv, u iznosu 2,3 miliona eura. Nadalje ističemo da dobit EPCG za 2021. godinu, prema dostavljenim Finansijskim iskazima, iznosi 40 miliona eura, a Odlukom odbora direktora će se smanjiti za 25%, odnosno za deset miliona.

Revizorski odbor je dao mišljenje da je Odluka OD EPCG osnovana, regularna i zakonita i da nema ništa sporno, da se fakture mogu naknadno mijenjati, odnosno da se Finansijski iskazi nakon što se dostave nadležnim organima mogu mijenjati, a da treba samo osmisliti razlog za to, pri tom ističući da nije ni nužno da postoji razlog.

Nakon svih ovih nespornih činjenica koje je moguće provjeriti, odnosno koje su već postale cijeloj crnogorskoj javnosti poznate postavlja se pitanje - Đe to piše u članu 213, stav 1, tačka 2 Zakona o energitici da se mogu umanjivati uredno sastavljeni obračuni, uredno izmirene obaveze, posebno, po kom osnovu se sve to vrši nakon godinu dana. Ovim članom je jasno utvrđeno da Vlada Crne Gore može ograničiti trgovinu pojedinim oblicima energije (dizel, benzin, lož ulje, električna energija, ugalj, drva,..), odnosno može uvesti restrikcije zbog nedostatka izvora obezbjeđenja energenata. Treba pojasniti da se ovaj član uopšte ne odnosi na finansijske uslove isporuke energenata u uslovima kada ih je na tržištu moguće nabaviti u potrebnim količinama. Zato posebno akcentujemo da članom 31 Zakona o reviziji, Revizorskom odboru nije dato pravo da daje mišljenja, donosi odluke, on samo u ime vlasnika kapitala prati proces revizije, odnosno konrole i o tome izvještava vlasnike kapitala i nije organ uprave. 

Shodno, nespornom, sadržaju ovog člana Zakona, Revizorski odbor nije mogao dati mišljenje koje je dao, odnosno isto je ništavno i ne proizvodi pravno dejstvo.

Posebno je zabrinjavajući stav ekonomske i poreske struke sadržan u izjavama pojedinih članova Revizorskog odbora da je naknadna ispravka faktura moguća i u uslovima kada se one izmire, da ih je moguće ispravljati (neograničeno puta), da se finansijski iskazi mogu dostavljati nadležnim organima sa poželjenom strukturom pozicija i potom mijenjati neograničeno puta) ? Ovo je strašno i zabrinjavajuće ukoliko se prihvati kao izuzetak koji će, logično, postati praksa odnosno pravilo na koje imaju pravo svi poreski obveznici u Crnoj Gori.  

Zaključak Vlade, Odluka OD EPCG, Mišljenje revizorskog odbora EPCG i posebno danima u medijima više puta saopšten stav u vezi s opraštanjem nepostojećih obaveza CEDIS-u, mijenjenjem računovodstvenih osnova nakon dostavljanja Finansijskih iskaza, odnosno sastavlljanje lažnih bilansa, predstavlja kreiranje i legalizovanje prevara i obmana. 

Podsjećamo javnost da je izvršni direktor jednog velikog privrrednog društva 2018. godine smijenjen po osnovu prikazivanja lažnog periodičnog (polugodišnjeg) bilansa, a iznos odstupanja je bio neuporedivo manji od ovog kojim je EPCG lažnim predstavila svoje bilanse za 2021 godinu.

Ministarstvo finansija, Institut sertifikovanih računovođa i ostala profesionalna udruženja, ali i tužilastvo trebaju da ovaj slučaj detaljno i temeljno ispitaju i o tome obavijeste javnost.

Jovan Rabrenović, 

Član Predsjedništva LPCG i predsjednik Odbora LP Glavnog grada Podgorica